چرا تنها برای امام‌ حسین (ع) اربعین می‌گیرند؟

ویژگی‌ها و معنویتی که در عزاداری امام حسین(ع) هست، برای هیچ یک از معصومین نیست، همچنین همه ائمه برای امام حسین(ع) عزاداری کرده‌اند، ضمن اینکه تعظیم نام امام حسین(ع) در حقیقت ، تکریم همه ائمه و خوبان و خوبی‌هاست.
از میان اهل بیت عصمت و طهارت، تنها برای اباعبدالله الحسین(ع) مراسم اربعین می‌گیرند، درباره چرایی این موضوع باید گفت :
زنده داشت نام و یاد امام حسین(ع) به سفارش همه معصومین بوده است، چون انقلاب و قیام امام حسین(ع) در مقابل امویان و دستگاه جور یزید راه اصلاحی و صراط مستقیمی بود که راه درست را از نادرست نمایان کرد، از این روی پیامبر و همه ائمه و پیشوایان برای زنده نگه داشتن یاد ایشان توصیه‌های بسیاری کردند تا عزاداری امام حسین(ع) برای همیشه به درستی و کامل اقامه شود، برای نمونه امام عسکری(ع) زیارت اربعین را یکی از علائم و نمادهای شیعه می‌داند.
از این‌رو شیعه در این روز هر جا که باشد، زیارت اربعین را می‌خواند تا راه سرخ امامت برای همیشه زنده باشد، ویژگی‌ها و معنویتی که در عزاداری امام حسین(ع) هست و تأکیداتی که در روایات به این مطلب وجود دارد برای هیچ یک از معصومین نیست، همچنین همه ائمه برای امام حسین(ع) عزاداری کرده‌اند، از این روی عزاداری روزهای سوم و هفتم و اربعین و در ایام دیگر روزهای محرم و صفر و اساساً در هر مناسبتی روضه و ذکر مصائب اهل بیت امام حسین(ع) و وقایع روز عاشورا سفارش شده، بنابراین مردم برای درگذشتگان خود مجلس عزا به پا می‌دارند، اما در این مجالس نیز روضه امام حسین(ع) خوانده می‌شود، ضمن اینکه تعظیم نام امام حسین(ع) در حقیقت تکریم همه ائمه و خوبان و خوبی‌هاست.
پرسش دیگری که مطرح می‌شود این است که معنی جمله «کشته شده اشک» در زیارت اربعین به چه معناست، در پاسخ باید گفت:
از مقدس‌ترین و با فضیلت‌ترین زیارت‌هایی که در فرهنگ دینی وارد شده است، زیارت قبر اباعبدالله الحسین(ع) است و برای زیارت هیچ امامی به این اندازه سفارش نشده، به طوری که ترک آن برای شیعه‌ای که توان زیارت را دارد، امری ناپسند شمرده شده و به نوعی لازم است چنان چه امام صادق(ع) فرمودند: زیارت حسین بن علی(ع) بر هر کس که او را از سوی خداوند «امام» می داند، واجب است.(۱)
زیارت یکی از راه‌های یاد و احیای اهداف امام حسین(ع) و الگو قرار دادن تفکرات ناب آن حضرت است و زیارت اربعین یعنی چهلمین روز شهادت آن حضرت و روز بیستم صفر یکی از با فضیلت ترین زیارت‌هاست و امام حسن عسکری(ع) خواندن زیارت اربعین را یکی از علامت‌های مؤمن می‌شمارند.(۲)
در فرازی از این وصیت چنین آمده است: «وصل علی الحسین المظلوم، الشهید الرشید، قتیل العبرات و ….»(۳)؛ و درود فرست بر حسین مظلوم، شهید رشید، کشته شده اشک‌ها و…
«العبرات» از عبره است یعنی گریه‌ای که از سینه بیرون آید و کنایه از کسی است که با یادآوری مطلب و یا شخصی بغض گلویش را می‌گیرد و چشمانش اشک آلود می‌شود و مراد از اینکه امام حسین(ع) کشته شده اشک‌هاست، به این است که هر کس امام حسین(ع) و واقعه عاشورا را یاد کند، چشمانش اشک آلود می‌شود، شهیدی که هم یادش گریه‌آور است و هم اشک ریختن در سوگ او ثواب دارد و موجب احیای اهداف عاشورا می‌شود و امامان(ع) نیز توصیه فراوان بر عزاداری و گریستن بر مصیبت‌های آن حضرت داشته‌اند، امام حسین(ع) می‌فرمایند: من کشته شده اشک‌هایم.(۴) و باز فرمود: من کشته شده اشکم و هیچ مؤمنی مرا یاد نمی‌کند، مگر آنکه گریه کرده و بغض گلویش را بگیرد و اشک در چشمانش می‌آید،(۵) و امام صادق(ع) فرمود: کشته اشک یعنی هیچ مؤمنی او را یاد نمی‌کند، مگر گریه کند.(۶)
بنابراین مراد از کشته شده اشک‌ها یعنی امام حسین(ع) به خاطر اهداف بزرگ و متعالی که داشتند و عده‌ای نگذاشتند، این اهداف در جامعه عملی شود و آن حضرت را شهید کردند، بر ملت‌های آزاده چنان این غم و اندوه سنگین است که هماره بر آن حضرت اشک می‌ریزند و حسین(ع) کشته شده‌ای است که اشک‌ها در یاد او سرازیر است.

* پی‌نوشت‌ها:

۱. ابن قولویه، جعفر، کامل الزیارات، بی‌جا، مؤسسه نشر الفقاهه، اول، ۱۴۱۷ه.ق، ص۲۳۶.
۲. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، دوم، ۱۴۰۳ه.ق، ج۹۸، ص۳۲۹.
۳. ابن طاوس، رضی الدین، اقبال الاعمال، بی جا، مکتب الاعلام الاسلامی، اول، ۱۴۱۶ هـ .ق، ج۳، ص۳۴۲.
۴. قمی، شیخ عباس، منتهی الامال، بی‌جا، هجرت، ج۱، ص۵۳۸.
۵. شیخ صدوق، الامالی، قم، مؤسسه بعثت، اول، ۱۴۱۷ ه .ق، ص۲۰۰.
۶. نوری، حسین، مستدرک الوسائل، قم، ال البیت، دوم، ۱۴۰۸ه.ق، ج۱۰، ص۳۱۸.